De patiëntenrechten liggen sinds 22 augustus 2002 vast in de gecoördineerde Wet op de Patiëntenrechten. Deze wet dicteert waar een beroepsoefenaar of zorgverstrekker zich aan moet houden en wat de rechten van de patiënten zijn. Dit zorgt voor een duidelijke relatie tussen zorgverstrekker en patiënt.
De patiëntenrechtenwet bepaalt ook welke personen de patiënt kunnen bijstaan bij de uitoefening van zijn rechten (vertrouwenspersoon) en welke personen kunnen optreden in plaats van de patiënt indien deze om bepaalde redenen niet in staat is zelf zijn rechten uit te oefenen (vertegenwoordiger).